دیسک و صفحه (یا مجموعه صفحه‌کلاچ) یکی از مهم‌ترین بخش‌های انتقال قدرت در خودروهای دنده‌ای است. این مجموعه، رابط بین موتور و گیربکس بوده و وظیفه آن، انتقال روان و قابل کنترل نیروی موتور به چرخ‌هاست. اگر دیسک و صفحه وظیفه خودش را به‌درستی انجام ندهد، خودرو با مشکلاتی مثل شتاب‌گیری ضعیف، لرزش، یا حتی توقف کامل روبرو می‌شود.
دیسک و صفحه از چه قطعاتی تشکیل شده است؟مجموعه دیسک و صفحه معمولاً شامل سه بخش اصلی است:
صفحه کلاچ (Clutch Disc):
صفحه‌ای فلزی با پوشش اصطکاکی (لنت‌مانند) که مستقیماً بین فلایویل و دیسک کلاچ قرار می‌گیرد. این صفحه به میل‌لنگ متصل شده و با چرخیدن آن، نیرو را به گیربکس منتقل می‌کند.
دیسک کلاچ (Pressure Plate):
شامل یک فنر دیافراگمی و سطح فشاری است. دیسک فشار را از سمت دیگر به صفحه کلاچ وارد می‌کند و آن را به فلایویل می‌چسباند یا جدا می‌کند.
بلبرینگ کلاچ (Release Bearing):
هنگام فشردن پدال کلاچ، این قطعه فشار لازم را برای جدا کردن صفحه از دیسک اعمال می‌کند. این عمل باعث قطع موقت ارتباط موتور و گیربکس می‌شود.
عملکرد دیسک و صفحه چگونه است؟وقتی پای شما روی پدال کلاچ نیست، صفحه کلاچ بین دیسک و فلایویل قفل شده و به کمک اصطکاک، تمام نیروی چرخشی موتور را به گیربکس منتقل می‌کند. اما زمانی که پدال را فشار می‌دهید، بلبرینگ کلاچ به فنر دیسک فشار وارد می‌کند و صفحه را از فلایویل جدا می‌کند؛ به این ترتیب، ارتباط موتور و گیربکس قطع می‌شود و تعویض دنده ممکن می‌شود.
علائم خرابی دیسک و صفحهخرابی دیسک و صفحه معمولاً به‌صورت تدریجی رخ می‌دهد. برخی از نشانه‌های رایج عبارت‌اند از:
شتاب کم یا گیرکردن خودرو در سرازیری
سخت جا رفتن یا بیرون پریدن دنده
لرزش پدال کلاچ یا کل بدنه هنگام حرکت اولیه
بوی سوختگی یا داغ شدن غیرعادی هنگام رانندگی
صدای غیرعادی هنگام گرفتن یا رها کردن کلاچ
افزایش دور موتور بدون شتاب واقعی (لغزش کلاچ)
دلایل رایج خرابی دیسک و صفحهرانندگی با پای گذاشته روی کلاچ (نیم‌کلاچ طولانی)
بار بیش از حد خودرو، به‌خصوص در خودروهای وانت
استفاده از قطعات بی‌کیفیت یا غیراستاندارد
تنظیم نبودن کلاچ (در خودروهای سیمی یا دستی)
عدم تعویض به‌موقع صفحه یا بلبرینگ معیوب
عمر مفید دیسک و صفحه چقدر است؟عمر مفید دیسک و صفحه به نحوه‌ی رانندگی، کیفیت قطعه و نوع خودرو بستگی دارد. به‌طور میانگین:
در خودروهای سواری شهری: بین 60٬000 تا 120٬000 کیلومتر
در خودروهای باربر یا سنگین‌تر: ممکن است تا 50٬000 کیلومتر کاهش یابد
در رانندگی نرم و با کلاچ صحیح: حتی بالای 150٬000 کیلومتر هم امکان‌پذیر است
نکات مهم در تعویض دیسک و صفحهتمام مجموعه را همزمان تعویض کنید: دیسک، صفحه و بلبرینگ باید با هم تعویض شوند. عوض کردن تکی، عمر دیگر اجزا را هم کاهش می‌دهد.
برند معتبر و اصلی انتخاب کنید: برندهایی مثل والئو (Valeo)، لوک (LuK)، ساکس (Sachs) و ایساکو (برای خودروهای داخلی) عملکرد ثابت‌شده‌ای دارند.
به جای نصب و تعمیر توجه ویژه کن: نصب نادرست باعث لرزش و کوتاه شدن عمر قطعه می‌شود.
تعویض روغن گیربکس پس از تعویض کلاچ توصیه می‌شود تا کارکرد نرم‌تر و خنک‌تر باشد.
آیا با دیسک و صفحه خراب می‌توان رانندگی کرد؟پاسخ کوتاه: خیر.
اگرچه ممکن است خودرو مدتی حرکت کند، اما رانندگی با دیسک و صفحه معیوب نه‌تنها خطرناک است، بلکه می‌تواند به سایر بخش‌های خودرو مثل گیربکس، فلایویل و حتی موتور آسیب بزند. به محض بروز علائم، بهتر است سریعاً بررسی و در صورت نیاز تعویض شود.
نتیجهگیریدیسک و صفحه، پل ارتباطی بین قدرت موتور و چرخ‌های خودروست. نگهداری درست از این مجموعه، تأثیر مستقیمی روی شتاب، مصرف سوخت، و طول عمر کلی خودرو دارد. با انتخاب قطعات باکیفیت، رانندگی صحیح و رسیدگی منظم، می‌توانید سال‌ها از عملکرد نرم و بی‌دردسر کلاچ لذت ببرید.
.
.
.
چرا از فروشگاه خاندان یدک بخریم؟
ضمانت اصالت کالا
ارسال سریع به سراسر کشور
مشاوره تخصصی رایگان قبل از خرید
بسته‌بندی ایمن و حرفه‌ای
