در نگاه اول، یک تسمه‌ی لاستیکی ساده ممکنه قطعه‌ای بی‌اهمیت به‌نظر برسه؛ اما اگر همین تسمه پاره بشه یا از تنظیم خارج بشه، می‌تونه عملکرد بخش‌های حیاتی خودرو رو مختل کنه. این قطعه همون تسمه دینام یا تسمه‌ی پروانه (Accessory Belt / Serpentine Belt) هست که وظایف زیادی بر عهده داره.
در این مقاله، هر آنچه که باید درباره‌ی تسمه دینام بدونی — از عملکرد گرفته تا علائم خرابی و زمان مناسب تعویض — به زبان ساده و کاربردی توضیح داده شده.
تسمه دینام چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟تسمه دینام نیروی چرخشی موتور را از میل‌لنگ دریافت کرده و به چندین بخش مهم خودرو منتقل می‌کند، از جمله:
دینام (برای تولید برق و شارژ باتری)
پمپ آب (در برخی خودروها)
پمپ هیدرولیک فرمان
کمپرسور کولر
پمپ وکیوم یا پمپ ترمز کمکی
در واقع این تسمه، پلی است بین موتور و تجهیزات جانبی، تا آن‌ها را با انرژی مکانیکی به حرکت درآورد.
تسمه دینام و تسمه تایم چه تفاوتی دارند؟| ویژگی | تسمه دینام | تسمه تایمینگ (Timing Belt) |
|---|---|---|
| محل نصب | بیرون موتور، قابل‌مشاهده | داخل موتور، پوشیده و مخفی |
| وظیفه | حرکت تجهیزات جانبی | هماهنگی دقیق بین میل‌لنگ و میل‌سوپاپ |
| اهمیت | بالا ولی نه حیاتی | بسیار حیاتی؛ خرابی آن = آسیب به موتور |
| جنس | لاستیکی با روکش پارچه‌ای یا تقویت‌شده | لاستیک تقویت‌شده با نخ یا رشته فلزی |
انواع تسمه دینامتسمه V شکل (قدیمی‌تر): در خودروهای کاربراتوری یا مدل‌های قدیمی
تسمه شیاردار (Serpentine Belt): در خودروهای جدید، چند قطعه را با یک تسمه می‌چرخاند
تسمه دینام با فنر کششی خودکار: دارای سفت‌کننده (تسمه سفت‌کن یا هرزگرد اتومات)
علائم خرابی تسمه دینامخرابی یا کهنگی تسمه دینام نشانه‌هایی دارد که اگر به‌موقع تشخیص داده نشود، ممکن است به خاموش شدن کامل خودرو منجر شود:
صدای جیرجیر از جلوی موتور (به‌ویژه هنگام روشن کردن)
روشن شدن چراغ باتری یا دینام در پشت آمپر
ضعیف شدن کولر یا فرمان هیدرولیک
افزایش دمای موتور (در خودروهایی که پمپ آب با تسمه دینام کار می‌کند)
خالی شدن باتری در صورت خرابی دینام
پارگی، ترک‌خوردگی یا ساییدگی تسمه
تسمه دینام هر چند وقت یکبار باید تعویض شود؟عمر مفید تسمه دینام به عوامل زیادی بستگی دارد، اما به‌طور میانگین:
50،000 تا 80،000 کیلومتر کارکرد یا
هر 2 تا 3 سال یکبار
همچنین بهتره تسمه دینام همزمان با هرزگردها و تسمه سفت‌کن (تنسور) بررسی یا تعویض شود تا از آسیب ثانویه جلوگیری شود.
نکات مهم در زمان تعویض یا بررسی تسمه دینامتسمه باید فاقد ترک، بریدگی، تاب یا له‌شدگی باشد
کشش آن نباید بیش‌ازحد سفت یا شل باشد
صدای جیرجیر معمولاً نشان‌دهنده‌ی کشش نامناسب یا خرابی بلبرینگ هرزگرد است
برای نصب یا تعویض، از ابزار مخصوص و گشتاور صحیح استفاده کن
استفاده از تسمه‌های غیراصلی یا کوتاه‌تر باعث فشار مضاعف به دینام یا بلبرینگ‌ها می‌شود
نحوه بررسی سلامت تسمه دینامتسمه را در نور مناسب بررسی کن؛ وجود ترک‌های ریز یا رنگ‌پریدگی یعنی وقت تعویض رسیده
تسمه باید در شیار خود کاملاً فیکس و منطبق باشد
با یک فشار دست، نباید بیش از 1.5 سانتی‌متر جابه‌جا شود
در صورت شک به صدا، اسپری مخصوص تسمه می‌تواند موقتاً کمک کند، اما جای تعویض را نمی‌گیرد
عواقب بی‌توجهی به تسمه دینامبیتوجهی به خرابی تسمه دینام می‌تونه منجر به:
توقف کامل شارژ باتری و خاموش شدن خودرو
داغ شدن موتور به‌خاطر توقف پمپ آب
سنگین شدن فرمان و ازکارافتادن پمپ هیدرولیک
ضعیف شدن یا توقف کامل سیستم تهویه (کولر)
آسیب به پولی‌ها، هرزگردها یا بلبرینگ دینام
جمع‌بندی نهاییتسمه دینام مثل یک رگ حیاتی برای تجهیزات جانبی خودروست. اگرچه ساده به‌نظر می‌رسه، اما خرابی اون می‌تونه کل سیستم برق، خنک‌کاری و راحتی خودرو رو مختل کنه. با بررسی دوره‌ای، انتخاب برند معتبر و تعویض به‌موقع، می‌تونی از بسیاری از مشکلات فنی و هزینه‌های ناگهانی جلوگیری کنی.
.
.
.
چرا از فروشگاه خاندان یدک بخریم؟
ضمانت اصالت کالا
ارسال سریع به سراسر کشور
مشاوره تخصصی رایگان قبل از خرید
بسته‌بندی ایمن و حرفه‌ای
